Vajinit, vajina iltihabı veya enfeksiyonu olarak tanımlanır ve bazen vulvovajinit olarak da adlandırılır. Bu durum, vajina ve bazen de kadının cinsel organının dış kısmı olan vulvayı etkileyebilir. Vajinit, kaşıntı, ağrı, akıntı ve kötü koku gibi belirtilere yol açabilir.
Özellikle üreme çağındaki kadınlarda sık rastlanan vajinit, genellikle vajinadaki normal bakteri veya maya popülasyonundaki dengesizlikler sonucu ortaya çıkar. Vajinitin farklı çeşitleri vardır ve her birinin kendi nedenleri, belirtileri ve tedavi yöntemleri bulunmaktadır.
Vajinite Neler Sebep Olabilir
Bakteriyel vajinoz (BV), 15-44 yaş arası kadınlarda en yaygın görülen vajinal enfeksiyon türüdür. Bu durum, vajinadaki “iyi” ve “kötü” bakteriler arasındaki dengenin bozulmasıyla meydana gelir. Bakteri dengesini bozabilecek etkenler arasında şunlar yer alır:
- Antibiyotik kullanımı.
- Duş almak.
- Rahim içi cihaz (RİA) kullanımı.
- Yeni bir partnerle korunmasız cinsel ilişki.
- Birden fazla cinsel partnerle ilişki.
Maya enfeksiyonları (kandidiyaz), vajinada Candida mayasının aşırı çoğalmasıyla meydana gelir. Candida, vücudun çeşitli yerlerinde doğal olarak bulunan bir mantar türüdür. Vajinada aşırı büyümesine yol açabilecek nedenler şunlardır:
- Antibiyotik kullanımı: Bu ilaçlar vajinanın doğal florasını bozarak Candida’nın çoğalmasına zemin hazırlayabilir.
- Gebelik: Hormonal değişiklikler, maya enfeksiyonlarına yatkınlığı artırabilir.
- Diyabet: Özellikle iyi kontrol edilmeyen diyabet, maya enfeksiyonlarının oluşumunu kolaylaştırabilir.
- Kortikosteroid ilaçlar: Bu tür ilaçlar da vajinal floranın dengesini bozabilir.
Trichomoniasis de vajinite neden olabilir. Bu durum, cinsel yolla bulaşan ve bir parazit tarafından kaynaklanan yaygın bir hastalıktır.
Bazı kişiler, vajinal spreyler, duşlar, spermisitler, sabunlar, deterjanlar veya yumuşatıcılar gibi belirli ürünlere alerjik veya hassas olabilirler. Bu ürünler yanma, kaşıntı ve akıntıya yol açabilir.
Hormonal değişiklikler, örneğin hamilelik, emzirme veya menopoz sırasında, vajinal tahrişe neden olabilir. Bazen vajinitin birden fazla nedeni aynı anda mevcut olabilir.
Vajinit Belirtileri
Vajinitin belirtileri, enfeksiyonun türüne bağlı olarak değişiklik gösterir:
- Bakteriyel vajinoz (BV) durumunda, semptomlar olmayabilir. İnce beyaz veya gri vajinal akıntı ve özellikle cinsel ilişki sonrası güçlü balık kokusu olabilir.
- Maya enfeksiyonları, genellikle vajina ve vulvada kaşıntı ve kızarıklığa neden olur. Kalın, beyaz, süzme peynir görünümünde, genellikle kokusuz akıntıya yol açabilir.
- Trichomoniasis varsa, semptomlar olmayabilir veya kaşıntı, yanma, ağrı, idrar yaparken yanma ve kötü kokulu gri-yeşil akıntı şeklinde ortaya çıkabilir.
Vajinitin nedeninin teşhisi için kadın doğum uzmanınız şu adımları takip edebilir:
- Tıbbi Geçmişinizi Sorgulama: Uzmanınız, geçmişte yaşadığınız sağlık sorunları ve mevcut semptomlarınız hakkında sorular sorabilir.
- Pelvik Muayene: Vajinit belirtilerinin tespiti için pelvik muayene yapılır.
- Vajinal Akıntıyı İnceleme: Akıntının rengi, kalitesi ve kokusu değerlendirilir.
- Mikroskopik İnceleme: Vajinal sıvınızın örneği mikroskop altında incelenir.
Bazı durumlarda, daha kapsamlı testler gerekebilir.
Vajinit Tedavileri
Vajinit türüne göre farklı tedavi yöntemleri uygulanır:
- BV Tedavisi: Bakteriyel vajinoz, genellikle antibiyotiklerle tedavi edilir. Bu, oral yoldan alınan haplar veya vajinaya uygulanan krem veya jel şeklinde olabilir. Tedavi sürecinde cinsel ilişkide prezervatif kullanılması önerilir veya seks yapılmamalıdır.
- Maya Enfeksiyonları: Genellikle vajinaya uygulanan krem veya ilaçlarla tedavi edilir. Reçetesiz tedaviler mevcuttur, ancak kullanmadan önce sağlık uzmanınıza danışmak önemlidir.
- Trichomoniasis Tedavisi: Genellikle tek doz antibiyotikle tedavi edilir. Partnerin de tedavi edilmesi, enfeksiyonun yayılmasını önlemek ve tekrar bulaşmayı engellemek için önemlidir.
Eğer vajinit, belirli bir ürüne karşı alerji veya hassasiyetten kaynaklanıyorsa, sorunun kaynağını bulup ürünü kullanmayı bırakmak gerekir. Hormonal değişikliklerden kaynaklanan vajinit durumunda, sağlık uzmanınız semptomları hafifletmek için östrojen kremi önerebilir.
Vajinitin Diğer Sağlık Sorunlarına Etkisi
BV ve trichomoniasis tedavi edilmezse, HIV dahil diğer cinsel yolla bulaşan hastalıklara yakalanma riskini artırabilir. Hamilelik durumunda, bu enfeksiyonlar erken doğum riskini yükseltebilir.
Vajinitin Önlenmesi
Vajiniti önlemek için şu önerileri dikkate alabilirsiniz:
- Duş yapmaktan veya vajinal sprey kullanmaktan kaçının.
- Cinsel ilişkide lateks veya latekse alerjisi olanlar için poliüretan prezervatif kullanın.
- Isı ve nemi tutan kıyafetlerden kaçının.
- Pamuklu iç çamaşırı tercih edin.